Sukces Anny Zalewskiej w Parlamencie Europejskim!
Komisja Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności przyjęła sprawozdanie Europoseł Anny Zalewskiej, dotyczące ograniczenia marnowania żywności i tekstyliów.
W środę 14 lutego, komisja zajęła stanowisko w sprawie zmian w Ramowej Dyrektywie ws. Odpadów. Spośród europosłów zagłosowało 72 członków komisji, wszyscy byli za. Nowe przepisy mają służyć wsparciu gospodarki o obiegu zamkniętym. Rocznie w Unii Europejskiej marnowanych jest 60 milionów ton jedzenia i 12,6 milionów ton tekstyliów, a tylko mniej niż 1% wszystkich tekstyliów na świecie jest poddawanych recyklingowi. Komisja przyjęła zapisy, mające służyć wyższym celom ograniczenia marnowania żywności do 2030 r., które obligują producentów do pokrywania kosztów zbierania, sortowania i recyklingu marnowanych tekstyliów.
Bardziej ambitne cele ograniczenia marnowania żywności:
Europarlamentarzyści chcą zwiększyć cele w zakresie redukcji odpadów, proponowane przez Komisję Europejską, w następujących dziedzinach: w przetwórstwie i produkcji żywności o 20% (zamiast proponowanych 10%), o 40% per capita w sprzedaży detalicznej, restauracjach i obsłudze gastronomicznej oraz w gospodarstwach domowych (zamiast 30%). Wszystkie te cele są zwiększone w porównaniu z roczną średnią w latach 2020-2022. Wszystkie państwa członkowskie będą musiały się wywiązać z założonych celów na poziomie krajowym do 2030 roku.
Posłowie chcą również, aby Komisja Europejska oceniła możliwość poczynienia odpowiednich kroków legislacyjnych w celu osiągnięcia wyższych celów do roku 2035 (przynajmniej 30% i 50% kolejno).
Rozszerzona odpowiedzialność producenta za wyroby tekstylne, odzież i obuwie:
Nowe zasady, przyjęte przez europosłów, wprowadzają rozszerzoną odpowiedzialność producenta, przez które podmioty gospodarcze, zajmujące się tekstyliami na rynku europejskim, pokrywałyby koszty związane z selektywną zbiórką, sortowaniem i recyklingiem. Państwa członkowskie musiałyby wdrożyć te schematy 18 miesięcy po wejściu w życie dyrektywy (nie 30 miesięcy, jak proponuje KE). Równocześnie, do 1 stycznia 2025 państwa UE będą musiały zapewnić kolekcję tekstyliów, przeznaczoną do recyklingu i ponownego użytku. Przepisy te będą dotyczyć produktów takich jak: ubrania i dodatki, koce, pościel, materace, dywany, zasłony, nakrycia głowy, obuwie, w tym produkty pochodne, tj. skóra naturalna, kompozytowa, guma czy plastik.
Sprawozdawca projektu, europoseł Anna Zalewska (EKR, Polska), powiedziała: „Zapewniamy konkretne rozwiązania, służące ograniczeniu marnowania żywności, takie jak promowanie „brzydkich” warzyw i owoców, obserwowanie nieuczciwych praktyk rynkowych, wyjaśnianie etykietowania dat oraz przekazywanie w darowiznach niesprzedanej żywności, nadającej się do spożycia. Jeżeli chodzi o tekstylia, łatamy luki poprzez uwzględnianie towarów spoza gospodarstwa domowego, jak również tych ze sprzedaży online. Żądamy także zapisów dotyczących ograniczenia zużycia tekstyliów, jak również zwiększenia nadzoru nad eksportem używanych tekstyliów. Aby zwiększyć wydajność oddzielania produktów, należy uzupełnić działania o sortowanie zmieszanych odpadów komunalnych bardziej wydatnie, tak aby można je było odesłać do recyklingu zanim trafią do spalarni odpadów lub na wysypisko śmieci.
Kolejne kroki:
Cała izba Parlamentu Europejskiego będzie głosowała nad zaproponowanymi zapisami podczas sesji plenarnej w marcu 2024 r. Kolejne przepisy będą poddane pod głosowanie przez nowy Parlament już po wyborach europejskich, zaplanowanych na czerwiec br.